Sorunu sor hemen cevaplansın.
Orman Nedir
Orman, belirli yükseklikteki ve büyüklükteki ağaçlar, çalı, otsu bitkiler, mantarlar, mikroorganizmalar ve çeşitli hayvanlarla, toprağın birlikte meydana getirdiği, aynı zamanda topluma çeşitli faydalar sağlayan bir ekosistem.
Kendisini meydana getiren bireylerin uzun yıllar karşılıklı etkileri sonucu yerleşmiş, biyolojik bir dengeye sahiptir. Bu denge ormanların sağlığı ve varlığı için şarttır. Bu denge olmadıkça, ormanların sağlığı ve varlığını korumak çok güç, hatta imkansızdır.
Orman Türleri
Ekvatoral yağmur ormanı
Muson ormanları
Tropik iğne yapraklı ormanlar
Tayga ormanları
Yağmur yeşili yapraklı orman (kış ormanı)
Sert yapraklı orman
Yazın yeşil yapraklı orman (Yaz ormanı)
Yazın yeşil yapraklı ormanın ana türleri
İğne yapraklı (ibreli) orman
Galeri ormanları
Bataklık ormanları
Ormanın Yararları
a) Ormanların Maddi Faydaları
Ormanların yapacak, yakacak ve tali ürünlerle sağladığı değerlerdir. Ormanın ilk bakıştaki faydası, ürünlerin çeşitli iş ve sanayi kollarında hammadde olarak kullanılması veya tüketimi şeklinde göze çarpmaktadır. İnşaatta, kimya ve diğer sanayi kuruluşlarında, madencilik, ulaştırma, bayındırlık gibi ekonomik faaliyetlerde odun hammaddesinin kullanış yerleri gün geçtikçe artmaktadır. Odun hammaddesinin bu derece önem kazanmasının sebebi, sahip olduğu teknolojik vasıflarından ve devamlı üreyebilen; iyi bakıldığı taktirde tükenmez bir kaynağı olmasından ileri gelmektedir.
Teknolojinin gelişmesi ve elektrik enerjisi, petrol, maden kömürü gibi çeşitli enerji maddelerinin bulunmuş olmasına rağmen odun, yakacak maddesi olarak önemini sürdürmektedir. Dünya odun üretiminin hemen hemen % 50'si yakacak olarak kullanılmakta ve özellikle gelişmekte olan ülkelerde bu oran % 80'e varmaktadır.
Ormandan elde edilen tali ürünler, parfümeri, boya, ilaç, dericilik, tecrit malzemesi gibi endüstri kuruluşlarının ham maddesini meydana getirmektedir.
Türkiye'de üretilen orman tali ürünlerinin başlıcaları; reçine, sığla yağı, palamut, mazı, defne yaprağı, çam fıstığı, sumak, kestane, ıhlamur çiçeği, mahlep, meyan kökü ve keçiboynuzu vb.dir.
b) Ormanların Kollektif Faydaları
Ormanın bu yöndeki hizmetleri, maddi faydaları ile ölçülemeyecek kadar fazladır. Bulundukları muhit iklimini, kara iklim tipinden ılıman iklim tipine yöneltirler. Bu sayede don, kuraklık, aşırı sıcaklık, fırtına gibi zararları önlemek ve azaltmak suretiyle faydalı olurlar. Ormanın etkisi altında kalan sahaların nisbi rutubeti fazla olduğu gibi, akarsu ve kaynakların verimi, düzenli ve devamlıdır.
Ormanların tarımı, hayvancılığı, bayındırlık tesislerini koruması; karada ve deniz kıyılarında kumulların teşekkülüne engel olması; bataklıkları kurutmak, havaya saf oksijen vermek, gürültüyü ve hava kirliliğini önlemek suretiyle insan sağlığına yardım etmesi; çeşitli av hayvanlarını barındırıp beslemekle yurdun tabii varlığını ve güzelliğini zenginleştirmesi gibi hususlar kollektif hizmetlerinin başlıcalarını teşkil eder.
c) Ormanların Genel Faydaları
1. Ormanlar yaşantımızın her safhasında ihtiyaç duyduğumuz yapacak ve yakacak hammadde kaynağıdır. Bunun yanı sıra bitkisel nitelikli tohum, çiçek, kozalak vb. ile mineral nitelikli çakıl, kum vb.hammadde kaynaklarının bir kısmı da ormanlardan elde edilmektedir.
2. Ormanlar, bitkiler ve hayvanlar için doğal bir su kaynağıdır. Kar ve yağmur biçimindeki yağışı yapraklı, dalları, gövdesi ve kökleri ve tutarak sellerin ve taşkınların oluşmasını önler. Ayrıca yer altı sularının oluşmasına yardım eder.
3. Ormanlar erozyonu önler. Ormanlar rüzgarın hızını azaltır, toprağı kökleri ile tutarak yağışların ve akarsuların toprağı taşımasını önler.
4. Ormanlar, yaban hayatı ve av kaynaklarını koruru. Nesli tükenmekte olan hayvanların üretimi, korunması ve barınmasında koruma alanları oluşturur. Bu sahalar milyonlarca canlının yuvasıdır.
5. Ormanlar bitki örtüsü ve toprak içerisinde büyük miktarda karbon depoladıklarından, ikim üzerinde olumlu etkiler yapar. Aşırı sıcaklıkları düzenler, bir ısı tamponu gibi görev yapar. Sıcağı soğuğu dengeler, yaz sıcaklığını azaltırken, kış sıcaklığını artırır, radyasyonu önler.
6. Su buharını yoğunlaştırarak yağmur haline gelmesini sağlar. Rüzgar hızını azaltarak toprak ve kar savurmalarını ve rüzgarın kurutucu etkisini yok eder. Bu nedenle açık alanlara oranla ormanlarda gündüzler serin geceler ise sıcaktır.
7. Ormanlar, eğelenme, dinlenme ve boş zamanları değerlendirme imkanı sağlar. Havası, suyu, doğal görünümleri ve sakin ortamı ile özellikle şehirlerde yaşayan insanları kendisine çeker. Bu yönüyle insanların beden ve ruh sağlığı üzerinde olumlu rol oynar.
8. Yerleşim alanları çevresindeki hava kirliliğini ve gürültüyü önlemesi ile insan sağlığı bakımından büyük önem taşır. Ormanların insan sağlığı üzerindeki bütün bu olumlu yararları nedeniyle büyük kentlerin çevresinde ormanlar yetiştirilmekte, dinlenme yerleri kurulmaktadır.
9. Ormanlar, orman içinde ve dışında yaşayan insanlara çeşitli iş alanları sağlar, işsizliği önlemede etkin rol oynar, böylece köyden kente göçü azaltır.
10. Ormanlar, ulusal savunma ve güvenlik bakımından da çok önemlidir. Askeri birliklerin savaş tesisleri ile araç ve gereçlerinin gizlenmesinde, savaş ekonomisi bakımından değer taşıyan reçine, katran ve tanenli maddelerin elde edilmesini sağlar,
11. Ayrıca ormanlar barajların ekonomik ömrünü uzatır, doğal afetleri önler, ülke turizmine katkıda bulunur,
12. Ormanlar, doğal güzellikleri ve sayılmayacak kadar çok faydalarıyla iyi baktığımız takdirde tükenmez bir doğal kaynaktır.
Ormancılığın Türkiye Ekonomisindeki Yeri ve Önemi
En önemli doğal kaynaklarımızdan biri durumunda olan ormanlardan yararlanma iki grupta toplanabilir:
1. Ormanların ana (yapacak) ve yan ürünler (yakacak) veya ikincil ürünler şeklinde ekonomimize doğrudan katkısı,
2. Ormanlardan dolaylı yararlanma
Ormanlardan elde edilen ana ürünlerin başlıcaları tomruk (parke, ambalaj, mobilya, kontraplak, kaplama ve inşaat malzemesi vb.), maden direği (maden ocaklarının tavan ve yan destekleri için), kağıtlık odun (kağıt fabrikalarının selüloz ihtiyacı için), lif ve yongadır (dokuma endüstrisinde).
Yan (ikinci) ürün üretimi ise çok daha çeşitlidir. Bu grup ürünler içinde yıllık üretimin hemen hemen tamamına yakını yakacak odun üretiminden oluşur. Sırık, çıra, çubuk, çalı, reçine, şimşir, defne yaprağı, sığla yağı üretiminin ülke ekonomisi içindeki payı çok azdır. Bunların geçmiş yıllara göre önemini kaybetmiş olmasının büyük etkisi vardır. Nitekim Muğla-Köyceğiz arasında yer alan Günlük ağaçlarından elde edilen sığla yağı üretimi büyük ölçüde düşmüştür.
Türkiye ekonomisi üzerinde büyük katkısı olmamakla birlikte özellikle orman köylerinde ıhlamur, kestane ve palamut (palamut meşesinden) toplayıcılığı da yapılır. Ana ve yan ürünlerin elde edilmesinde en çok köknar, çam, ladin, sedir gibi iğne yapraklı ağaçlarla kayın, kavak, meşe, kestane gibi yayvan yapraklı ağaçlardan yararlanılır. Özellikle son yıllarda ülkemizde kavakçılık ve kavak ağacından kereste üretimi önemli ölçüde artmıştır. Bu bakımdan orman alanlarının yaklaşık %5'ini oluşturan kavaklıklardan, ormanlardan elde edilen kerestenin yarısına yakını karşılanır.
Ormanlar işletmecilik açısından değerlendirildiğinde %55'inin işletmeye uygun verimli korular biçiminde olduğu %45'inin ise baltalık ormanlardan oluştuğu görülür. Ancak koru ormanlarının yaklaşık %25'i bozuk koru, baltalık ormanların da %35'i bozuk baltalık biçimindedir. Sözkonusu orman alanlarından koruların sanayi için, çoğunluğu meşelerin oluşturduğu baltalıkların ise yakacak odun temininde kullanıldığı dikkati çeker. Ormanların gayri safi milli hasıla içindeki payı oldukça düşüktür (binde 5).
Ormanların yukarıda belirtilen doğrudan yararları dışında dolaylı faydaları da vardır. Bu faydaların başında yüzeysel akışa engel olarak erozyonu önlemesi gelir. Don, sıcaklık, fırtına, rüzgar, kuraklık gibi iklim elemanlarının olumsuz etkilerini azaltır. Nitekim orman örtüsünün olduğu kısımlarda şiddetli don ve kuraklık olayları görülmez, şiddetli rüzgar ve fırtınaların hızını keser, buharlaşmayı azaltarak nem oranını kontrol eder. Yeraltı ve yerüstü sularının rejimlerini kontrol eder. Oksijen vererek havayı temizler, doğal görünümleri ve dinlendirici özellikleri ile turizm ve rekreasyon alanı olarak değerlendirilirler.
Tarih: 2014-02-17 22:00:00 Kategori: Edebiyat
Kitaptan sorunu tarat hemen cevaplansın.